چکیده: محصول باطله فرآیند بایر در استحصال بوکسیت، گل ‌قرمز می‌باشد که کانی اصلی آن هماتیت است. محتوی هماتیت گل ‌قرمز در مجتمع آلومینیوم جاجرم 25 درصد است. و حجم انباشته شده گل ‌قرمز در جاجرم طی چندین سال بیش از 10 میلیون تن برآورد شده‌است. از این رو در این تحقیق جداسازی هماتیت از گل ‌قرمز با روش‌های مغناطیسی و فلوتاسیون بررسی شد. در ابتدا آزمایش‌های مغناطیسی شدت ‌بالا و دیویس تیوب برای امکان جداسازی هماتیت انجام شدند، که منجر به تولید کنسانتره‌ای با عیار 36/35 درصد و بازیابی 77/62 درصد شد. سپس روش‌های فلوتاسیون مستقیم و معکوس انجام شدند. در روش فلوتاسیون مستقیم از کلکتور اسید اولئیک و اولئات سدیم برای شناور‌سازی هماتیت استفاده شد که کنسانتره‌ای با عیار به ترتیب 59/31 درصد و 53/31 درصد و بازیابی به ترتیب 1/33 درصد و 02/41 درصد در 6= pH حاصل شد و همچنین کنسانتره‌ای با عیار به ترتیب 9/29 درصد و 37/29 درصد و بازیابی به ترتیب 36/38 درصد و 26/41 درصد در 7= pH بدست آمد. در روش فلوتاسیون معکوس با استفاده از نشاسته به عنوان بازداشت‌کننده آهن کنسانتره با عیار 16/30 درصد و بازیابی 13/59 درصد بدست آمد. با توجه به اینکه ابعاد ذرات گل‌قرمز زیر 10 میکرون هستند و بدلیل عملکرد نامناسب ذرات نرمه در فلوتاسیون، روش‌های استفاده ازمحلول‌های حاوی نانوحباب و فلوکولاسیون بکار گرفته شد که کنسانتره‌ای باعیار 57/30 درصد و بازیابی 97/70 درصد حاصل شد. نتایج این آزمایش‌ها نشان داد که با بکارگیری روش‌های فلوتاسیون نرمه‌ها میزان بازیابی 10 درصد بهبود پیدا کرد.