درباره قطب

قطب­‌ های علمی در جهان به عنوان مراکزی که از امکانات برتر و ویژگی­‌های برجسته در یک رشته خاص برخوردارند، شناخته می‌­شوند. این مراکز باید از عزمی راسخ برای پیشرفت نیز بهره‌­مند باشند تا بتوانند برای سایر مراکز علمی، دانشگاهی و اجرایی الگویی برای تولید فکر و دانش و معرفت تلقی شوند. با این رویکرد و با توجه به پتانسیل­ های موجود، دانشكده مهندسي معدن، نفت و ژئوفيزيك دانشگاه صنعتی شاهرود در زمستان 1397 از طرف وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان قطب علمی مهندسی معدن انتخاب شد.

قطب علمی مهندسی معدن با هدف تأمین بستر مناسب برای رشد و ارتقاء استعدادها و پتانسیل‌های بالقوه موجود به منظور تحقق اهداف عالی برنامه ششم توسعه در زمینه‌های علوم، تحقیقات و فناوری مرتبط با تخفیف هر چه بیشتر و یا مرتفع کردن تهدیدهای موجود در زمینه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مرتبط با زمینه‌های کاری اعضاء قطب علمی مهندسی معدن با لحاظ کردن اهداف و چشم‌اندازهای برنامه ششم اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی کشور تشکیل گردیده است.

ترکیب رتبه­‌های علمی اعضای قطب علمی قابل رقابت با معتبرترین مراکز علمی و پژوهشی خارج از کشور بوده و تعداد کتب و مقالات منتشر شده، طرح‌های پژوهشی و حضور در نشریات، سازمان­‌ها و مجامع و همایش‌های متعدد توسط این اعضا در کشور منحصر به فرد است.

رویکردها، اهداف و مأموریت­ های قطب­ های علمی

  قطب علمی نماد فعالیت سازمان‌یافته گروهی از اعضای هیئت علمی در یک مؤسسه با توان علمی بالاست که با برتری در یک زمینه علمی- تخصصی در علوم بنیادی یا کاربردی شناخته می‌شود و از طریق تمرکز و انسجام بخشیدن به فعالیت‌های خود در آن زمینه، برای نوآوری و دست­یابی به کیفیت برتر علمی در سطح ملی، منطقه‌ای یا بین‌المللی و پاسخ‌گویی به نیازهای اساسی کشور تلاش می­ کند.

اهداف کلان قطب علمی مهندسی معدن مشتمل بر تأمین بستر مناسب برای رشد و ارتقاء استعدادها و پتانسیل‌های بالقوه موجود به منظور تحقق اهداف برنامه ششم توسعه در زمینه‌های علوم، تحقیقات و فناوری مرتبط با تحقق هر چه بیشتر و یا مرتفع کردن تهدید‌های موجود در زمینه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مرتبط با زمینه‌های کاری قطب است.

اهداف قطب علمی مهندسی معدن عبارت است از:

• افزایش مشارکت در گسترش مرزهای دانش در اعتلای موقعیت علمی کشور به عنوان مرجعیت علمی
• دستیابی به آخرین یافته­ های علمی و فناوری­های نوین
• تولید دانش فنی برای پاسخگویی به نیازهای اساسی کشور
• ایجاد محیطی علمی‌ پویا و مولد علم برای پرورش پژوهشگران و دانشمندان تراز اول
• ایجاد محیط‌های تحقیقاتی به منظور توسعه تکنولوژی بومی و به تبع آن ایجاد خلاقیت و تقویت فعالیت‌های علمی و گروهی
• هدایت تحقیقات علمی و فن آورانه کشور برای حل معضلات کشور با نگرش برنامه ششم توسعه
• دنبال کردن تحولات تکنولوژیکی و صنعتی بین‌المللی و انتقال این تحولات به برنامه‌های آموزشی کشور
• ارائه خدمات به بخش صنعت و معدن کشور در زمینه‌هایی که نیاز به تکنولوژی بالا است
• همکاری با مؤسسات دیگر در مورد مسائل مربوط به زمینه‌های مذکور
• مشاوری قابل اعتماد برای سیاست‌های استراتژیک دولت در راستای تحقق اهداف بخش معدن

 برنامه‌های قطب

از مهم‌ترین برنامه‌های قطب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ایجاد کمیته‌های تخصصی و اجرای پروژه‌های تحقیقاتی
• انتشار مقالات علمی
• اجرای مقدمات برگزاری همایش‌های بین‌المللی و برگزاری همایش
• برگزاری سمینارهای علمی
• ارائه دوره‌های کوتاه مدت
• برگزاری نشست‌های تخصصی
• تشکیل شبکه علمی
• هدایت پروژه‌های دانشجویان دکتری
• هدایت پروژه‌های دانشجویان کارشناسی ارشد
• تجدیدنظر مداوم در برنامه دوره کارشناسی 
• ارائه مشاوره علمی- تخصصی به واحدهای صنعتی
• همکاری در تدوین استانداردهای ملی

                                              حکم انتصاب اعضای قطب                                     حکم انتصاب مدیر قطب

     دکتر محمد عطائی                         دکتر رضا کاکائی                          دکتر فرهنگ سرشکی                   دکتر سید رضا قوامی ریابی

استاد، دانشگاه صنعتی شاهرود      استاد، دانشگاه صنعتی شاهرود             استاد، دانشگاه صنعتی شاهرود          دانشیار، دانشگاه صنعتی شاهرود

         (مدیر قطب)

                              دکتر بهزاد تخم چی                        دکتر شکر اله زارع                           دکتر احمد رضا مختاری

                     دانشیار، دانشگاه صنعتی شاهرود       دانشیار، دانشگاه صنعتی شاهرود           دانشیار، دانشگاه صنعتی اصفهان

رزومه دکتر محمد عطائی (مدیر قطب)

رزومه دکتر رضا کاکائی

رزومه دکتر فرهنگ سرشکی

رزومه دکتر سید رضا قوامی ریابی

رزومه دکتر بهزاد تخم چی

رزومه دکتر شکر اله زارع

رزومه دکتر احمد رضا مختاری

 آزمایشگاه مکانیک سنگ 

 اين آزمايشگاه براي اهداف آموزشي و تحقيقاتي تجهيز شده است و داراي امكاناتي از قبيل: دستگاه هاي مغز ه گيري، دستگاه هاي برش و تسطيح مغزه، دستگاه هاي مربوط به تعيين انديس هاي فيزيكي سنگ، دستگاه اندازه گيري كشش غير مستقيم، دستگاه اندازه گيري مقاومت فشاري، دستگاه اندازه گيري مقاومت بار نقطه اي، دستگاه آزمايش شاخص دوام، چكش اشميت، دستگاه اندازه گيري مقاومت برشي درزه، دستگاه خمش سه و چهار نقطه اي، دستگاه آزمايش سايش لوس آنجلس، ميكروسكوپ پلاريزان، دستگاه لاشه بر سنگ، سري سرندها، دستگاه شبيه ساز حفاري هاي بزرگ مقطع است.

آزمایشگاه کانه آرایی و فلوتاسیون

اين آزمايشگاه براي اهداف آموزشي و تحقيقاتي تجهيز شده است و داراي امكاناتي از قبيل: جداکننده مغناطیسی، جداکننده الکترواستاتیک، فلوتاسیون مکانیکی، فلوتاسیون ستونی، کلاسیفایر مارپیچ، هیدروسیکلون، جیگ ماشین، میز لرزان، آسیای گلوله ای، آسیای میله ای، آسیای غلطکی، آسیای دیسکی، آسیای گلوله ای گریز از مرکز، سنگ شکن فکی، سنگ شکن مخروطی، پمپ باد (کمپرسور)، فیلتر پرس خشک کن (آون)، کوره (دمای 1000 سانتی گراد)، ترازوی تا 20 کیلوگرم، ترازوی الکترونیکی، ترازوی الکترونیکی دقت بالا، دستگاه آب مقطرگیری، سرند در ابعاد مختلف، دستگاه شیکر خشک، دستگاه شیکر تر، دستگاه pH متر، همزن الکتریکی و میکروسکوپ است.

آزمایشگاه طراحی معدن

در اين آزمايشگاه اصول و روش هاي طراحي معادن آموزش داده مي شود و دانشجويان حين يادگيري درس مربوطه و يا پروژه هاي تحقيقاتي خود از آن استفاده مي كنند.

آزمایشگاه تهویه در معادن

این آزمایشگاه در حال تجهیز و راه اندازی می باشد.

پردیس معدن آموزشی

این پردیس در فاصله 24 کیلومتری غرب شاهرود و در مسیر جاده تهران، در دامنه رشته کوه البرز واقع شده است. این پردیس مجموعه ای بی نظیر از امکانات آموزشی، رفاهی و تفرجگاهی را شامل می شود. این پردیس شامل یک مجموعه معدن زغال سنگ با دو دهانه تونل، دو گالری معدن و یک کارگاه استخراج است. این معدن آموزشی در نوع خود در ایران و بلکه در سطح دنیا کم نظیر است. ضخامت لایه زغال سنگ این معدن حدود 1 متر و شیب آن حدود 30 درجه است و چون این شرایط تقریباٌ در میان معادن زغال سنگ ایران متداول است، نتیجه تحقیقات در این معدن می تواند در داخل کشور کاربرد داشته باشد. این معدن به صورت سیستماتیک و بر اساس ضوابط ایمنی و مهندسی طراحی شده است. تمام مسیر دسترسی به این پردیس آسفالت و بسیار باکیفیت است. شایان ذکر است که معدن و تاسیسات و محدوده وسیعی از منطقه به طور کامل در تملک دانشگاه می باشد و هم اینک از دانشگاه های دیگر که دارای رشته مهندسی معدن و زمین شناسی می باشند، به این منطقه مراجعه و فعالیت هایی نظیر برداشت، بازدید و نقشه برداری زیرزمینی را انجام می دهند. با بازسازی این مجموعه معدنی، در حال حاضر امکان ارائه حدود 40 واحد آموزشی مهیا است. این معدن دارای امکاناتی از قبیل: کمپرسورخانه، چراغ خانه، تجهیزات تهویه و شبکه هوای فشرده، روشنایی، سیستم آبرسانی، رختکن، کلاس درس، نمایشگاه سنگ و کانی و ماکت های معدنی است. در کنار همین مجموعه، مجتمع اقامتی و رفاهی دلپذیری با امکان اقامت بیش از 200 نفر وجود دارد که تمامی شرایط اسکانی مطمئن و ناب در دل طبیعتی بکر را داراست.

آزمایشگاه سنگ شناسی

این آزمایشگاه برای آموزش سنگ شناسی و همچنین مطالعات تحقیقاتی دانشجویان و اعضای هیات علمی مورد استفاده قرار می گیرد.

آزمایشگاه کانی شناسی

این آزمایشگاه برای آموزش شناخت کانی ها در نمونه های دستی مورد استفاده قرار می گیرد.

آزمایشگاه های تجزیه موادمعدنی

این آزمایشگاه مجهز به دستگاههای XRF ،XRD ،AAS و دستگاه تجزیه آب (Consort, multi-channel analysers) می باشد. 

آزمایشگاه کانی شناسی نوری

این آزمایشگاه برای آموزش مطالعات میکروسکوپی کانی ها و همچنین مطالعات تحقیقاتی دانشجویان و اعضای هیات علمی مورد استفاده قرار می گیرد.

آزمایشگاه کارتو گرافی و فتوژئولوژی

این آزمایشگاه برای آموزش مطالعات عکس های هوایی و نقشه های زمین شناسی و همچنین مطالعات تحقیقاتی دانشجویان و اعضای هیات علمی مورد استفاده قرار می گیرد.

آزمایشگاه ژئوالکتریک و IP

این آزمایشگاه مجهز به دستگاه های اندازه گيري مقاومت الكتريكي زمين، IP ،SP مي باشد. به طور كلي مطالعات ژئوفيزيكي زير سطحي به روش الكتريكي به عنوان يك روش اوليه براي پروژه هاي زير بنايي، مطالعات زيست محيطي، تعيين سطح آب زير زميني و غیره در سالهاي اخير رواج يافته است. اين سيستم ها برای ارائه سريع و دقيق نقشه هاي دوبعدي و سه بعدي مقاومت الكتريكي زير سطحي كاربرد فراواني دارند. دستگاه SAS1000 (يك كاناله) و SAS4000 (چهار كاناله) بر پايه فرستنده اي با حداكثر 400 ولت و 1000 ميلي آمپر جريان خروجي كار مي كنند. مزيت عمده اين روش برداشت ژئوفيزيكي توليد تصاوير پيوسته از خواص زير سطحي و قابليت عمليات در مناطقي كه روش EM به علت نزديكي به جريان فشارقوي يا خطوط آهن و ... نتايج ضعيفي مي دهند‚ مي باشد. از كاربردهاي اين روش به نكات زير مي توان اشاره كرد:

• مديريت منابع آب زير زميني و ارزيابي آسيب پذيري آن
• نقشه برداري و مشاهده آب هاي زير زميني آلوده شده
• پيش مطالعات ژئوتكنيكي
• نقشه برداري زمين شناسي
• پي جويي و نقشه برداري منابع طبيعي
• پي جويي ژئوترمال
• نقشه برداري بستر درياها و درياچه ها
• نقشه برداري زمينهاي يخ زده
• باستان شناسي

آزمایشگاه لرزه شناسی

این آزمایشگاه مجهز به دستگاه لرزه نگار Terraloc MK6 (ساخت شركت ABEM کشور سوئد) و دستگاه Summit II compact ساخت شرکت DMT کشور آلمان است که در لرزه نگاري كم عمق از نوع انعكاسي و انكساري و قابل عمليات در انواع محيط هاي باراني و مرطوب، داغ، پر گرد و غبار، برفي و سرد است. برخي ويژگي هاي كليدي اين دستگاه به شرح زير مي باشد:

• بازه بزرگ برداشت داده ها از sμ 25 تا ms 2 كه براي شناخت شكستگي ها كافي است.
• طول بازه ثبت كننده از ms 3.2 تا 32.7 ms که براي مطالعات moho كافي است.
• سنجش و كنترل كيفي ژئوفون ها و كابلها در محل
• اندازه گيري همزمان ميزان نويز كه به صورت گراف بهينه شده ثبت مي گردد.
• توانايي ديدن اثر يك يا چند موج بازگشتي و تجزيه و تحليل سريع و دقيق
• امكان فيلتر كردن و تجزيه و تحليل طيف هاي مختلف فركانسي
• داراي نشان دهنده سرعت موج شكسته شده براي بررسي سريع Target این مطالعات در تعیین: شكست ها و حفرات كارستي، انجام عمليات شكست مرزي و بازتابي در خواستگاه هاي مطالعات سد و فونداسيون سازه‌هاي عظيم و مطالعات توموگرافي لرزه‌اي، انجام عمليات‌هاي درون چاهي در اكتشاف نفت و به دست آوردن ضرايب ديناميكي خاك با استفاده از سرعت لايه‌ها كاربرد دارد.

آزمایشگاه مغناطیس سنجی

این آزمایشگاه مجهز به یک دستگاه مغناطیس سنج (magnetometer) ساخت شرکت ژئومتریکس (Radiometrics) کشور آمریکا و دو دستگاه مغناطیس سنج GSM-19T ساخت شرکت GEM SYSTEMS کانادا است، این دستگاه برای اندازه گیری شدت میدان مغناطیسی و گرادیومتری مغناطیسی مواد و سنگ های زیر سطح زمین مورد استفاده قرار می گیرد. بدین ترتیب می توان مواد و سنگ های دیامغناطیس، پارا مغناطیس و فرو مغناطیس را از یکدیگر تشخیص داد. این دستگاه شدت میدان مغناطیسی کل زمین بر حسب نانو تسلا در ایستگاه های صحرایی و ایستگاه مبنا را اندازه گیری می کند. اندازه گیری ها در هر ایستگاه به طور سریع (در حد ثانیه) انجام می شود و نتایج به صورت پروفیل ها و نقشه های مختلف مغناطیسی (دو بعدی و سه بعدی) ارائه می شود. دستگاه مورد نظر مجهز به یک سنسور مغناطیسی حاوی سیال هیدروکربوری مانند نفت برای تولید پروتون بوده و بر اساس روش فیزیکی تشدید مغناطیسی هسته ای (پروتون) عمل می کند. مطالعات مغناطیس سنجی در اکتشافات مستقیم کانسارهای آهن و سایر کانسارهای فلزی و غیر فلزی به طور غیر مستقیم کاربرد فراوانی دارد. علاوه بر این برای تشخیص عمق و ضخامت سنگ بستر و برخی کاربردهای مهندسی دیگر و همچنین در اکتشافات ذخایر ژئوترمال برای تعیین عمق هم دمای کوری به کاربرده می شود.

تست سایت ژئوفیزیک

روش های ژئوفیزیکی اکتشافی از جمله روش های مدرنی هستند که محل قرارگیری مواد و ساختارهای مدفون در اعماق تا چند صد و حتی هزاران متری زیرزمین را صرفاً با اندازه گیری های سطحی ویژگی های فیزیکی ساختارها و مواد مدفون کشف می کنند. اما در مسائل مرتبط با آموزش و تحقیقات، زئوفیزیک دانان به محیط هایی نیاز دارند که بتوانند صحت نتایج حاصل از برداشت های ژئوفیزیکی خود را بررسی کنند. یکی از بهترین و کم هزینه ترین راهکارها برای انجام فرآیند اعتبار سنجی برداشت های مذکور، تست سایت های ژئوفیزیکی هستند. در تست سایت‌های ژئوفیزیکی، اهداف مصنوعی قابل اکتشاف مورد نظر ژئوفیزیک دان‌ها، در موقعیت های مکانی و عمقی مختلف در زیر خاک مدفون می‌شوند و سپس توسط روش‌های ژئوفیزیکی (ژئوالکتریکی، الکترومغناطیسی، لرزه‌‌ای، مغناطیسی و گرانی سنجی) مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرند. با توجه به معلوم بودن پارامترهای این اهداف مدفون، می‌توان از آن‌ها به عنوان تسهیلاتی برای آموزش دانشجویان، کالیبراسیون دستگاه‌های ژئوفیزیکی و تحقیق و پژوهش در زمینه روش‌های جدید ژئوفیزیکی استفاده کرد. تست سایت ژئوفیزیک دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک پس از طراحی و مدل‌سازی اولیه در محیط نرم‌افزاری، در محل پردیس معدن آموزشی دانشگاه در گستره ای به وسعت یک هکتار و با هشت هدف مدفون در حال بهره برداری است.

آزمایشگاه گرانی سنجی

دستگاه اندازه گیری شدت گرانش زمین ساخت شرکت Scintrex کشور کانادا با دقت اندازه گیری 0.001 میلی گال می باشد. مبنای کار این دستکاه اندازه گیری تغییرات شار مغناطیسی حاصل از نوسانات فنری سنسور کوارتز فیوز شده در داخل یک سیم پیچ است. این دستگاه برای شناسایی حفرات زیر سطحی، گسل های پنهان و شکستگی ها، اکتشافات نفتی و یافتن گنبدهای نمکی و گرانی سنجی هوابرد، تحقیقات زلزله ای، مطالعه مدل الاستیسیته زمین و کشند کاربرد دارد. همچنین این دستگاه قابلیت حذف اولیه نویزها و انجام تصحیحات اولیه مانند Tide Correction ،Terrain Correction ،Seismic Filter و ... را به صورت خودکار دارد.

تهیه مدل بهینه دانه­ بندی حاصل از انفجار و خردایش با هدف کاهش هزینه ­های آتشباری و خردایش

تحلیل پایداری و بررسی اثرات تنش­ های ناشی از تخریب بر نگهداری تونل میانی در هنگام استخراج همزمان دو کارگاه سنتی

کمیته اکتشاف مواد معدنی

ریاست کمیته: دکتر سید رضا قوامی ریابی

کمیته استخراج مواد معدنی

 ریاست کمیته: دکتر محمد عطائی

کمیته فرآوری مواد معدنی و محیط زیست

  ریاست کمیته: دکتر فرهنگ سرشکی

کمیته مکانیک سنگ

 ریاست کمیته: دکتر شکر اله زارع

عقد تفاهم­ نامه همكاري مشترك علمي- پژوهشي و تحقيقات كاربردي بین ارگان های مختلف و قطب علمی مهندسی معدن

عضویت دکتر محمد عطائی (مدیر قطب) در کارگروه تخصصی مهندسی معدن با حکم معاون آموزشی وزیر

کسب عنوان "هیات علمی نمونه آموزشی" توسط دو تن از اعضای قطب علمی مهندسی معدن

همایش ملی مدیریت ریسک و تاب آوری در صنایع معدنی

اولین همایش ملی پردازش سیگنال و تصویر در ژئوفیزیک

 اولین همایش سالانه کانسارهای ایران (کانسارهای گوهرسنگ در ایران)

دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک دانشگاه صنعتی شاهرود

همایش ملی مدیریت ریسک و تاب آوری در صنایع معدنی

استان سمنان، شهرستان شاهرود، میدان هفت تیر، بلوار دانشگاه، دانشگاه صنعتی شاهرود، دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، طبقه‌ی سوم، اتاق 8، کد پستی: 3619995161، صندوق پستی: 316، شماره‌ تلفن/نمابر: 32390252-023

کارشناس دبیرخانه: مهندس راضیه نوروزی مصیر (دکترای مهندسی استخراج معدن، دانشگاه صنعتی شاهرود)